In deze uitzending duiken Pelle Yntema en Emerence Kapteijn samen met hoogleraar coördinatiedynamica Peter Beek en fanatiek sporter en trainer Emiel Heuver in de wereld van het zwemmen. Op welke manier verhouden sportprestaties zich tot het element water? Heeft “watergevoel” bijvoorbeeld invloed op sportprestaties? Hoe belangrijk is dat voor bewegingswetenschappers? En is er iets als een perfecte slag of een perfect bommetje? Dat alles en meer, in deze aflevering over de kunst van het zwemmen.

Economische groei is vaak de belangrijkste indicator voor het maken van beleid, terwijl dat er niet per se voor zorgt dat we ook gelukkig worden. Bij een welzijnseconomie wordt er ook naar andere indicatoren gekeken zoals natuur, gelijkheid of huisvesting. De welzijnseconomie kent op die manier waarde toe aan dingen die niet in geld uit te drukken zijn. Zo kunnen we de samenleving gelijker en duurzamer maken. Klinkt veel belovend, maar werkt het ook echt? In deze uitzending gaan Lilian Kingma en Pelle Yntema in gesprek met econoom dr. Nicky Pouw over de welzijnseconomie.

Eten is een gigantisch deel van ons leven, het is overal om ons heen. De verleiding om ongezond te eten is ontzettend groot, ook al weten we dat het niet goed voor ons is. In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Pelle Yntema in gesprek met voedingswetenschapper professor dr. Jaap Seidell over wat gezond eten precies inhoud en waarom er zo veel diëten en boeken over voeding zijn.

In deze aflevering van Radio Swammerdam spreken redacteuren Bart Verplanke en Pelle IJntema met Nienke Boesveldt, onderzoekster in het veld van dakloosheid aan de Universiteit van Amsterdam. We hebben het over beleidsvoering tegen dakloosheid, de verschillen tussen landen en hoe mensen dakloos worden.

In deze aflevering van Radio Swammerdam spreekt redacteur Pelle Yntema documentairemaakster Yanna Hoek over de documentaire Holy Shit; een documentaire gemaakt in samenwerking met Fides Lapidaire en Jeppe van Pruissen, over de potentie van onze poep en plas voor het voeden van onze bodem. Ook te gast is filosoof Lisa Doeland over haar promotie-onderzoek naar onze omgang met afval; niet als circulaire grondstof maar als de olifant in de kamer die ons dwingt een andere relatie met onze leefomgeving om te gaan.

Zelf een screening van de documentaire Holy Shit organiseren? bekijk de mogelijkheden op: www.broodjepoep.com/holyshit.

In deze uitzending gaan Emerence Kapteijn en Thomas Verhage in gesprek met assistent professor Culturele Musicologie Oliver Seibt over het muziekgenre city pop. Dankzij het algoritme van YouTube-aanbevelingen en tegenwoordig ook TikTok-memes, heeft dit Japanse muziekgenre online een cultstatus verkregen. Oliver licht deze uitzending de historische en socio-economische context van city pop toe.

De gast van dit fragment, Oliver Seibt, gaf in de uitzending zijn eerste interview in het Nederlands en dit was voor hem een grote uitdaging. In bovenstaande aflevering heeft hij daarom, naast een aantal taalkundige fouten, ook een aantal inhoudelijke fouten gemaakt. Hieronder staat dus een korte rectificatie door Seibt zelf opgesteld:

1. De toespraak was van Ôtaki Eiichi en niet van Ônuki Eiichi zoals ik herhaaldelijk ten onrechte heb gezegd. Ônuki Taeko was de zangeres van de band Sugar Babe, die Ôtaki Eiichi produceerde nadat Happy End uit elkaar ging.
2. Het album “First Light”, dat in 1981 door de Yomiuri Shinbun als “haisensu-na shitii poppu” (“stijlvolle city pop”) werd beschreven, is niet van Matsushita Matsuko, maar van Matsushita Makoto. Ik weet niet precies waarom ik deze voornaam-mix-up kreeg die de mannelijke muzikant in een vrouwelijke muzikant veranderde. Misschien brachten de eerste twee lettergrepen van zijn achternaam me onbewust naar de city pop-zangeres Mawatari Matsuko. (Een city pop playlist, waarin ook deze artiest vertegenwoordigd is, vindt je hier open.spotify.com/playlist/5ZEY1gt…0fb2c4f0a0994050)
3. De term “J-Pop” werd niet in 1986 bedacht, maar pas in 1988 door het Tokyo-radiostation J-Wave, dat pas in dat jaar werd opgericht.

In deze uitzendingen gaan Bart Verplanke en Tanne van der Wal in gesprek met Prof. Dr. Niels Bosma en Fun Forest directeur David Balhuizen over sociaal ondernemen. Wat maakt een onderneming sociaal? Wat is impact en hoe meet je het? In deze uitzendingen antwoorden op die vragen en meer!

In deze aflevering spreken Thomas Verhage en Tanne van der Wal met professor dokter Karline Janmaat over de wortels en de vruchten van ons primatenbrein. Hierin vertelt ze onder andere over haar gedragsonderzoek bij primaten in het wild en in de dierentuin Artis en over haar onderzoek bij de Mbendjele in Congo.

In deze uitzending van Radio Swammerdam: de ontstaangeschiedenis van het Centraal Station Amsterdam. Met als voornaamste vraag: waarom staat dit station waar het staat, de stad als een ‘muur’ afschermend van het IJ? Joost Ingen-Housz bespreekt met socioloog en historicus Eric Duivenvoorden het beslissingsproces dat voorafging aan de bouw van het station, en de verschillende alternatieve locaties die door de gemeente besproken zijn, zoals de Albert Cuypstraat of de omgeving van het Leidseplein.

In de uitzending van zondag 15 mei luistert u naar een gesprek met sociaal wetenschappers Jelke Bosma en Eva Mos. Beiden promoveren binnen het onderzoeksproject ‘Platform Labour’ van de Universiteit van Amsterdam. Het project onderzoekt hoe platforms institutionele actoren zijn geworden, die een belangrijke impact kunnen hebben op relaties tussen burgers, markt en staat, en daarmee de macht hebben om kwetsbaarheden creëren of juist om die te versterken. Jelke Bosma focust zich daarbij op kort termijn verhuurplatforms, waaronder Airbnb, en Eva Mos houdt zich bezig met zorg- en welzijnsplatforms. De presentatie werd verzorgd door Teuntje van Heese en Thomas Verhage. De techniek was door Lilian Kingma.

De lente is volop aangebroken en dat betekent dat de velden weer vol staan met kleurrijke bloemen en mekkerende lammetjes. Ook wel het verhaal van de bloemetjes en de bijtjes! In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Tanne van der Wal in gesprek met twee deskundigen die hier alles vanaf weten. Willy van Strien is bioloog en wetenschapsjournalist en zij heeft een boek geschreven over seksuele strategisch gedrag bij verschillende dieren, getiteld het Penisduel. De andere gast, Sanderijn van der Doef, is psycholoog en seksuoloog en zal ons meer vertellen over de ontwikkeling van seksualiteit bij kinderen en jongeren. Sanderijn is de schrijfster van de boeken ‘Can I have Babies Too?’ en ‘Going Beyond “The Talk”, uitgeven door Jessica Kingsley Publisher in Londen.
Kijk voor meer informatie over Willy of San op hun websites, www.willyvanstrien.nl en www.sanderijnvandoef.nl

‘Nach Auschwitz ein Gedicht zu schreiben ist barbarisch’ schreef de Duitse filosoof Adorno. Onder dat motto richten Nederlanders zich na de oorlog af van de muziek van een ‘verloren generatie’. Zo vergaten we lange tijd de rijkdom en veelzijdigheid van de Nederlandse muziek van daarvoor. Middels digitalisering van veel archieven en het analyseren van data in speciaal ontwikkelde software is musicoloog Carine Alders instaat een reconstructie te maken van wat we op muzikaal gebied door de oorlog allemaal zijn kwijtgeraakt. Een gesprek met de onderzoekster en aandacht voor bijzondere klanken uit het verleden.

De dag die je wist dat zou komen is eindelijk hier: radio Swammerdam duikt de historie van het koningshuis in. Promovendus Fons Meijer neemt ons terug naar het vaderland in de 19e eeuw, waar Willem I, II, en III koning waren van Nederland. Hoe is ons koningshuis ontstaan, waarom de Oranjes, en hoe speelden zij in op rampspoed in het land destijds? Je hoort het in deze speciale thema uitzending van Radio Swammerdam.

Wanneer is een ruzie met je partner een relatieprobleem? En wanneer ga je in relatieherapie of kan je het beter gewoon uitmaken? Vragen die u misschien wel eens met vrienden bespreekt, maar ook vragen waar de wetenschap antwoorden op heeft! Deze antwoorden hoort u in de aflevering van 27 maart 2022, waar Teuntje van Heese en Lilian Kingma met dr. Henk Jan Conradi spreken, assistant professor Klinische Psychologie aan de Universiteit van Amsterdam en tevens psychotherapeut. In de uitzending hebben zij het over het ontstaan en de impact van relatieproblemen en hoe dit relateert aan hechting in de kindertijd. Ook relatietherapie komt aan bod, waarbij het belang van fysiek contact naar voren komt.
De techniek van deze uitzending werd verzorgd door Tanne van der Wal.
De column is verzorgd door Sebbe Pol.

Een mecenas is iemand die zich opricht als beschermer van de kunsten. Sinds 2020 bestaat er een leerstoel mecenaatstudies aan de Universiteit Utrecht om de relaties tussen gevers en kunstenaars of kunstinstellingen te onderzoeken. In deze uitzending bespraken we de betekenis van geven voor cultuur in Nederland met zelfstandig onderzoeker Renee Steenbergen en Voordekunst directeur Kristel Casander.

In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Mariël Doedens in gesprek met Toon Haer en Jantsje Mol over de overstromingsisico’s waar Nederland in de toekomst mee te maken gaat krijgen. Toon is expert op het gebied van water- en klimaat risico en zal vertellen hoe groot het probleem van een alsmaar stijgende zeespiegel is voor Nederland. Jantsje zal vertellen over haar onderzoek waarin virtual reality proefpersonen meer laat investeren in het overstromingsbestendig maken van hun huizen.