Imperfecties: soms vinden we ze mooi. Denk aan hipstercafé’s of gaten in spijkerbroeken. De esthetiek van de imperfectie is niet weg te denken uit ons alledaagse leven. Fabienne Rachmadiev en Ellen Rutten van het onderzoeksproject Sublime imperfections vertellen er meer over. Tevens een primeur! Ons nieuwe redactielid Teuntje schoof voor de eerste keer aan als co-presentator. Soesja van Wijgerden schreef de column, over o.a. de perfecte honingbij.
Dossier: 2020-2021
29 maart 2021
Deze uitzending gaat over recht en gedrag. Waarom houden mensen zich niet aan de wet? En hoe ontstaan valse bekentenissen? Dat zijn vragen waar het recht geen antwoord op heeft maar waarvoor we te rade moeten gaan bij de sociale wetenschappen. Lianne en Tanne gaan in gesprek met We bespreken over rechtspsycholoog Malouke Kuiper (UvA) en criminoloog Robin Kranendonk (VU en NSCR) de manier waarop de sociale wetenschappen kunnen bijdragen aan de rechtspraktijk en werpen we de vraag op waarom gedragswetenschappelijk onderzoek nog niet veel gebruikt wordt in de juridische wereld. De column komt deze week van Jouke Huijzer.
21 maart 2021
Indonesië heeft regelmatig te maken met overstromingen. Voor miljoenen inwoners staat het water aan de lippen. Hoe komt dat? En wat doen Nederlandse experts om het tij te keren?
Hans Middelkoop is geoloog en hoofd van the water, climate and future Deltas hub van de Universiteit Utrecht. Dolfi Debrot is Tropische Marine Ecoloog aan de Wageningen Universiteit en werkt aan het herstel van mangrove bossen Java. Ze praten in deze uitzending met redacteuren Mariël Doedens en Henok Tesfai over het complexe probleem van overstromingen in Indonesië. De column is geschreven door Jouke Huijzer.
Dossier: 2020-2021
16 maart 2021
Anke deelt haar favoriete Albanese woord (ha) en Tanne vraagt of we ooit één en dezelfde taal zullen spreken. Wiskundige en taalkundige Milan Lopuhaä-Zwakenberg en hoogleraar Germaanse taalkunde Arjen Versloot vertellen via Zoom meer over historische taalkunde. Een uur vol grappige taalfeitjes, van Albanië tot Friesland!
Dossier: 2020-2021
13 maart 2021
Hoe kan jouw corona kapsel bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek naar stress? Waarom zijn millenials zo uitermate gevoelig voor burnouts?
In deze aflevering spreken redacteurs Tanne van der Wal en Lianne Hooijmans met psycholoog Thijs Launspach en neurobiologen Paul Lucassen en Harm Krugers.
Dossier: 2020-2021
2 maart 2021
Op dit moment leeft meer dan 50% van de wereldbevolking in steden, en dit aandeel wordt alleen maar verwacht te groeien. Klinkt alleen maar goed toch? Helaas zitten er ook nadelen aan ons stadsleven, en veel hiervan hebben invloed op onze geestelijke gezondheid. Henok Tesfai en Mariël Doedens spreken zondag met Maarten van den Ende en Lotte Brinkhof. Zij werken beiden bij het Centre for Urban Mental Health van de Universiteit van Amsterdam, waar ze onderzoek doen naar de invloed van het stadsleven op onze geestelijke gezondheid. Ook in deze uitzending: een column van Tessa Sparreboom van Propria Cures, over de boeken van Jan Siebelink en een uitgestorven Amsterdam.
Snel luisteren dus!
Dossier: 2020-2021
21 februari 2021
Malaria is met circa 216 miljoen besmettingen en meer dan 400.000 sterfgevallen per jaar één van de belangrijkste infectieziekten van deze tijd. In deze uitzending gingen redacteuren Mariël Doedens en Lianne Hooijmans in gesprek met hoogleraren Teun Bousema en Pim Martens over onderzoek naar malaria.
Teun Bousema las een column voor die hij schreef tijdens een onderzoeksperiode in Uganda. Lianne analyseerde of een mug, die Mariël gevangen had, geschikt was om op te sturen voor onderzoek. Ook leerden we hoe mensen muggen kunnen besmetten en praatten we over de relatie tussen klimaatverandering en malaria. Is het denkbaar dat er weer malaria in Nederlands opduikt? Je hoort het in deze uitzending!
Teun Bousema is verbonden aan het Radboud universitair medisch centrum in Nijmegen en de London School of Hygiene & Tropical Medicine. Pim Martens is hoogleraar Sustainable Development en verbonden aan de Maastricht University.
Wil je een mug opsturen voor het onderzoek van de Universiteit van Wageningen? Dit kan van 16 februari tot 16 maart 2021. Kijk op: www.muggenradar.nl
Wil je meer weten over onze gasten kijk dan op hun websites: www.teunbousema.nl en www.pimmartens.com
Dossier: 2020-2021
14 februari 2021
Bobby Uilen en Henok Tesfai praatten in deze aflevering van Radio Swammerdam met onderzoekers Marijn Sax en Ellen Algera (beiden promovendi aan de Universiteit van Amsterdam) over gezondheidsapps en self-tracking, met natuurlijk de vraag of al dat digitale gemeet wel zo ‘gezond’ voor ons is in het achterhoofd. Het ging over de verdienmodellen van commerciële gezondheidsapps, hoe gezondheid steeds meer ‘wellness’ wordt, en over de vraag of cyclus-apps een betrouwbare manier van anticonceptie zijn als vervanging van de pil of een spiraaltje (en zoals altijd is het antwoord daarop niet een simpel ja of nee). De column was deze week van de hand van onze vaste columnist Soesja van Wijgerden.
Dossier: 2020-2021
8 februari 2021
Deze uitzending gaat over theologie, letterlijk godsleer. We kijken naar twee uiteenlopende onderwerpen binnen de theologieopleiding. Met Hoogleraar Theologie en Wetenschap Gijsbert van Den Brink (VU) bespreken we onder meer of en hoe evolutietheorie te verenigen valt met het scheppingsverhaal. En met Anke Liefbroer, universitair docent godsdienstpsychologie aan de Vrije Universiteit en de Tilburg University hebben we het over geestelijke verzorging. Columnist Renée van Amerongen vraagt zich af of er ruimte is voor ‘waarom-vraag’ in de natuurwetenschappen. En we stellen onszelf de vraag wat de rol van theologie vandaag de dag is voor de universiteit en maatschappij.
Dossier: 2020-2021
5 februari 2021
De klassieke computers en het internet dat wij kennen heeft het onze levens compleet veranderd. Staan we nu alweer op de rand van een nieuwe technologische revolutie? Anke Spekman en Lianne Hooijmans gingen in gesprek met Yfke Dulek (UvA) en Sophie Hermans (TUDelft) over supersnelle kwantumcomputers en kwantuminternet. We hebben het over kwatumbits in de koelkast en informatiebeveiliging. Een bomvolle uitzending!
Dossier: 2020-2021
28 december 2020
De uitzending deze week gaat over de relatie tussen mens en natuur. Lianne Hooijmans en Bobby Uilen gaan in gesprek met Nynke Schulp (verbonden aan het Institute for Environmental Studies (IVM) aan de VU) en biogeograaf Sietze Norder. Die laatste vertelt over zijn onderzoek naar eilanden en zijn nieuwe boek “De wereld in het klein”. Daarnaast spreken we over ecosysteemdiensten en landschapsgebruik en hoe mens en natuur zouden moeten samenleven. Columnist Milan Teunissen van Manen werpt de vraag op of we ons schuldig moeten voelen tegenover de natuur. En we onderzoeken waarom de bescherming van biodiversiteit zo belangrijk is; kortom een bomvolle laatste uitzending van het jaar!
Dossier: 2020-2021
23 december 2020
Het coronavirus is een hoax, Jeffrey Epstein is vermoord en de Amerikaanse presidentsverkiezingen zaten bomvol fraude. In 2020 lijken complottheorieën helemaal mainstream te zijn geworden. Maar hoe uniek is dit jaar daarin eigenlijk? En wat is precies het profiel van een complotdenker?
Redacteur Henok Tesfai en Tanne van der Wal hebben het hier over met Jan-Willem van Prooijen, Associate Professor Sociale Psychologie bij de Vrije Univerisiteit in Amsterdam. Ook in deze uitzending; een nieuwe column van Renée van Amerongen.
Dossier: 2020-2021
14 december 2020
Een door CRISPR gemuteerde gorilla die heel Chicago overhoop haalt, science fiction dus. Hoe kunnen speculative design en scenario denken het publieke debat over toekomstige technologien starten? Redacteur Tanne van der Wal gaat in gesprek met bio ethicus Joyce Nabuurs en filmwetenschapper en directeur van het InScience filmfestival Daisy van de Zande over de grens tussen science en science fiction. De medepresentatie ligt in handen van Bob Hermanns en de techniek werd verzorgd door Henok Tesfai.
Dossier: 2020-2021
6 december 2020
Het had dit jaar moeten gebeuren, maar toch moeten we nog een jaartje wachten op de Olympische Zomerspelen in Tokio.
In deze uitzending gaat redactielid Bob Hermanns in gesprek met Ellen Maas, specialist topsport bij het Kenniscentrum Sport en Bewegen, en Meijke Linders, projectmedewerker Thermo Tokio bij TeamNL Experts. Hier zullen zij onder meer praten over wat doet een jaar uitstel doet met de voorbereidingen van Olympiërs. Daarnaast leren leren we meer over het project Thermo Tokio, wat erop gericht is om topsporters voor te bereiden op topprestaties in de zomerhitte van Tokio.
29 november 2020
Wij vertellen dingen in geuren en kleuren, maar wat hebben kleuren en geuren ons te vertellen? Redacteur Bobby Uilen gaat deze aflevering in gesprek met PhD-student Mimi den Uyl, die bij het Van ‘t Hoff Instituut voor Moleculaire Wetenschappen onderzoek doet naar de invloed van licht op kleurstoffen, en met Caro Verbeek, die als geurhistorica verbonden is aan de Vrije Universiteit en die als curator en gids tentoonstellingen maakt en geurrondleidingen geeft in verschillende musea en instellingen. We hebben het over Van Gogh, Duchamp, atoomkernen en Chicken Tonight – een echte interdisciplinaire aflevering, dus. Co-presentator is Anke Spekman en techniek werd gedaan door Henok Tesfai.
Dossier: 2020-2021
24 november 2020
Belarus (ook wel bekend als Wit-Rusland) en Azerbeidzjan, we horen er veel over in de media. Wat wordt er in Nederland aan onderzoek gedaan over deze landen? In deze uitzending zijn Anne-Lise Bobeldijk (UvA, NIOD) en Sara Crombach (UvA) te gast. Leer wie historicus Zia Buniatov was en waarom iedereen in Azerbeidzjan hem kent. En waarom zet Oostenrijk een monument neer bij het Wit-Russische plaatsje Maly Trostenets?
Dossier: 2020-2021